Nhà Bà Nữ và bài học về 3 hiệu ứng tâm lý khách hàng trong marketing dành cho doanh nghiệp

"Con có thể thất bại trong ước mơ của con, hơn là thành công trong ước mơ của mẹ", một trong những câu nói viral rần rần thời gian qua trong một bộ phim chiếu rạp nhận về không ít cơn mưa lời khen cũng như ngập tràn những ý kiến trái chiều trong thời gian qua. 

Khởi chiếu từ mùng 1 Tết, phim "Nhà Bà Nữ" lại là một sản phẩm rất thành công nữa về mặt doanh số từ nam danh hài, MC Trấn Thành.

Vậy dưới góc nhìn của những người làm marketing, điều gì làm nên thành công của bộ phim trên? Sau đây hãy cùng Ngốc đi tìm câu trả lời nhé!

Tóm tắt nội dung phim Nhà Bà Nữ

Nhà Bà Nữ là một bộ phim chiếu rạp thứ 2 được chính Trấn Thành làm đạo diễn và trực tiếp sản xuất sau thành công của bộ phim chiếu rạp đầu tay mang tên Bố Gìa.

Cũng như bộ phim trước, Trấn Thành tiếp tục sử dụng thế mạnh về đề tài gia đình với những chất liệu rất đời từ cuộc sống của mình để chấp bút cho tác phẩm này.

Bộ phim xoay quanh gia đình ba thế hệ của bà Ngọc Nữ (do Lê Giang thủ vai), một gia đình làm nghề bán bánh canh cua trong một khu chung cư cũ do ông Liêm (do NSND Việt Anh thủ vai) quản lý. Bà Ngọc Nữ có hai đứa con gái là Ngọc Như (do Khả Như thủ vai) và Ngọc Nhi (do Uyển Ân thủ vai). Ngọc Ngà (do NSND Ngọc Giàu thủ vai), mẹ của bà Ngọc Nữ cũng sống chung gia đình. Do có mâu thuẫn với chồng, cả hai ly hôn và chồng bà rời bỏ gia đình, bà Ngọc Nữ đã một mình nuôi lớn hai đứa con nên bà có mối thù cực kỳ lớn đối với những người đàn ông. Khi đứa con gái lớn của bà có chồng là Nhuận (do Trấn Thành thủ vai) đã khiến cho bà Ngọc Nữ vô cùng khó chịu. Chính vì vậy mà bà luôn cố gắng bảo vệ cho đứa con gái út của mình là Ngọc Nhi tránh xa "cánh mày râu" nhằm hy vọng đứa con gái không bị tổn thương giống như mình.

Ngọc Nhi lớn lên, cô bé có ước muốn được làm đồ gốm nhưng bà Ngọc Nữ lại không coi trọng ngành nghề này nên đã bắt con gái phải học Ngân hàng theo ngành nghề mà bà chọn, còn không thì ở nhà phụ giúp bán bánh canh cua. Không cãi lời, Nhi đã quyết định đi theo con đường mà mẹ đã lựa chọn. Đến tuổi trưởng thành, Nhi bắt đầu đi chơi theo bè bạn và gặp được John (do Song Luân thủ vai) qua lời giới thiệu của hai người bạn là Lan (do Phương Lan thủ vai) và Quỳnh Lý (do Lý Hạo Mạnh Quỳnh thủ vai). John là một anh chàng Việt kiều Mỹ cũng trong độ tuổi của Nhi, và là con trong một gia đình doanh nhân giàu có (do NSƯT Công Ninh – ba John và Ngân Quỳnh – mẹ John, thủ vai). Cả hai đã gặp và phải lòng nhau nhưng đều bị hai bên gia đình ngăn cấm. Ngọc Nhi đã thông đồng với Nhuận và bà ngoại là Ngọc là Ngà để được đi chơi với John trong một thời gian dài. Tuy nhiên, đến một ngày sự việc đã bị phơi bày và Ngọc Nhi đã mang thai.

Sau khi phát hiện Ngọc Nhi mang thai, bà Ngọc Nữ đã đến phá sự nghiệp làm ăn của gia đình của John. Ở tuổi mới lớn, sau khi bị mẹ mắng, Ngọc Nhi đã bỏ nhà ra đi và John cũng tương tự. Cả hai đã ở cạnh nhau trong suốt quãng thời gian dài. Tuy nhiên, do còn trẻ, cả hai không hiểu nhau và nhiều mâu thuẫn đã bắt đầu xảy ra như vấn đề tiền bạc, tình cảm, thất nghiệp... John đã quyết định bỏ đi, còn Nhi thì quay về nhà mẹ. Trong khi đó, Nhuận, "cánh mày râu" duy nhất trong gia đình đã liên tục bị chèn ép từ phía vợ mình là Như và bà Nữ, anh đã đi tìm những thú vui bên ngoài nhưng bị vợ mình sau đó phát hiện. Khi bị vợ mình hỏi, anh đã quyết định ly hôn do chịu không nổi cảnh phải bị chèn ép trong gia đình và không có tiếng nói. Cùng lúc đó, trên đường Nhi về nhà mẹ ruột thì John đã gọi điện cho Nhi nhằm mong cô nàng quay lại. Chính trong lúc này, cô nàng đã bị cướp giựt điện thoại và sẩy thai.

Sau hàng loạt những biến cố, Nhi và mẹ mình là bà Nữ đã bắt đầu hiểu nhau hơn. Bà Nữ đã quyết định tiến thêm bước nữa là kết hôn với ông Liêm, chủ ở khu chung cư trước sự quan tâm hàng ngày của ông dành cho bà. Còn John đã cố gắng níu kéo lại tình đầu của mình nhưng bị thất bại. Nhi đã quyết định mở lòng với người bạn của John là Quỳnh Lý.

3 hiệu ứng tâm lý khách hàng trong marketing dành cho doanh nghiệp

Vậy điều gì đã làm nên thành công của bộ phim Nhà Bà Nữ trên phương diện marketing? Đó chính là Trấn Thành đã biết áp dụng 3 hiệu ứng tâm lý khách hàng sau đây:

• Hiệu ứng Tiếp xúc thường xuyên (Mere-exposure Effect)
• Hiệu ứng Hào quang (Halo Effect)
• Hiệu ứng FOMO (Fear of missing out)

Đầu tiên hãy nói đến hiệu ứng Tiếp xúc thường xuyên (Mere-exposure Effect)

Hiệu ứng này đơn giản chỉ ra rằng: "Cảm giác quen thuộc trong tiềm thức là một trong những yếu tố tác động đến quyết định của chúng ta khi lựa chọn một thứ gì đó".

Giả sử bạn là bạn đang lựa chọn một bộ phim Việt để xem trong dịp Tết này và sau đó đang đắn đo suy nghĩ giữa 3 bộ phim: Chị chị em em 2, Siêu lừa gặp siêu lầy và Nhà bà Nữ. 

Vì thế, bạn quyết định xem trailer của cả 3 để dễ dàng lựa chọn và bạn sẽ nhận thấy:

• Phim Chị chị em em 2 nói về cuộc đời có thật của cô Ba Trà và Tư Nhị, 2 mỹ nhân khét tiếng của Sài Gòn xưa (có vẻ hay và hấp dẫn đấy, nhưng nó mang đến một câu chuyện quá xa vời với thời đại hiện nay, đã thế còn nói về cuộc sống của giới thượng lưu vốn không tạo được sự thân thuộc với đại đa số công chúng khán giả Việt).
• Phim Siêu lừa gặp siêu lầy thì lại gây ấn tượng cho bạn với sự góp mặt của cây hài Mạc Văn Khoa và một diễn viên cũng có bản tính khá lầy lội là Anh Tú. Bộ đôi này hứa hẹn sẽ mang lại rất nhiều tiếng cười sản khoái cho bạn. Tuy nhiên, điểm không thu hút sẽ đến từ kịch bản, khi chủ yếu chỉ đánh vào phần tạo tiếng cười chứ không có cốt truyện đáng xem.
• Cuối cùng bạn quyết định xem phim Nhà bà Nữ vì sau khi xem xong trailer, bạn nhận ra rằng ngoài những tình tiết gây hài (không nhiều như Siêu lừa gặp siêu lầy nhưng vừa đủ để tạo tính giải trí), bộ phim còn khiến cho bạn cảm nhận sự thân thuộc đến kỳ lạ, nó thân thuộc đến mức bạn cảm nhận như đang nói về cuộc sống xung quanh mình, thậm chí một số người còn cảm thấy như là cuộc sống của chính họ.

Việc sử dụng những chất liệu rất đời đó, đạo diễn Trấn Thành đã đánh trực tiếp vào những cảm giác quen thuộc trong tiềm thức  của khán giả, từ đó ảnh hưởng đến hành động ủng hộ phim

Tiếp đến là hiệu ứng Hào quang (Halo Effect) 

Hiệu ứng Hào quang xảy ra khi chúng ta sẽ đưa ra những nhận định tổng quan về một người, vật chỉ dựa trên một mặt của vấn đề.

Vẫn là bạn khi lựa chọn phim Tết, sau khi bạn đã xem xong 2 trailer của các phim trước và bạn vẫn chưa ra quyết định. Lúc này, chưa cần xem trailer thứ 3, bẫy tâm lý hiệu ứng Hào quang đã đánh gục bạn khi bạn bắt đầu lục lại trong ký ức của mình về những bộ phim tâm lý gia đình mà Trấn Thành từng thực hiện và ra cái tên Bố Già.

Hãy cùng Ngốc điểm qua một số thành công của Bố Già cả bản web drama lẫn bản phim rạp nhé:

• Đầu năm 2020, web drama “Bố Già” do Trấn Thành sản xuất đã gây sốt cộng đồng mạng khi 5 tập phim liên tục lọt vào top trending Youtube, đạt tổng cộng 165 triệu lượt xem trên kênh Trấn Thành Town.
• Chỉ sau một tuần chào sân, “Bố Già” đạt doanh thu 150 tỷ đồng (theo công bố của nhà phát hành). Con số này nhanh chóng tăng lên thành 400 tỷ VNĐ sau một tháng công chiếu, trở thành phim điện ảnh Việt Nam có doanh thu cao nhất mọi thời đại, vượt mặt Avengers: Endgame ở phòng vé Việt Nam. 

Có thể nói thành công của Bố Già là một bước đệm rất to lớn cho sự thành công của bộ phim lần này. Vì trước khi đến rạp, sự mong chờ của người xem là rất lớn rằng Nhà bà Nữ sẽ có chất lượng bằng hoặc ít nhất là tương đương với nó.

Tuy nhiên, hiệu ứng Hào quang là con dao hai lưỡi khi sự kỳ vọng vào Nhà bà Nữ tăng lên quá lớn. Nếu nội dung của bộ phim này dỡ tệ, không đáng xem, khán giá dễ bị thất vọng nhiều hơn với nó. May mắn cho Trấn Thành là Nhà bà Nữ là một kịch bản không tồi, tuy vẫn còn vài chỗ chưa tốt.

Cuối cùng là hiệu ứng FOMO (Fear of missing out)

Như Ngốc đã đề cập trong bài viết trước, hiệu ứng FOMO hay có thể nói nôm na là hiệu ứng khiến con người tin rằng người khác luôn vui vẻ, hạnh phúc hơn mình và mình đang bị bỏ lỡ một thứ gì đó mà họ đã trải qua để được giống như vậy. Nó được sinh ra do trí tưởng tượng của con người, nó khiến chúng ta đưa ra những quyết định dựa trên cảm tính chứ không phải nhu cầu thực tế hay mong muốn bản thân.

Trong một buổi Trấn Thành đến rạp để giao lưu cùng các khán giả đầu tiên xem Nhà bà Nữ, anh đã có những chia sẻ như sau: "Tôi rất ghét những người làm phim không có cái tâm vào nghề dẫn đến việc họ làm ra những bộ phim hời hợt, không trau chuốt".

Hơn thế nữa, khi bộ phim vừa công chiếu 1 ngày, Trấn Thành đã quay video hậu trường cùng với dàn diễn viên tham gia bộ phim như; Khả Như, Dương Lâm,... để doanh thu kỉ lục của nó là 25 tỉ. Hành động này nhằm khẳng định thêm với khán giả rằng bộ phim Nhà bà Nữ rất đáng để theo dõi.

Chính những động thái đó của vị đạo diễn - diễn viên tài hoa này đã tạo nên trong dư luận (những người chưa xem) cảm giác mình bị bỏ lỡ một cái gì đó đáng xem và cảm thấy những người ra rạp đầu tiên đó thật hạnh phúc. Từ đó đốc thúc hành động mua vé và ủng hộ phim của anh nhiều hơn.

Cùng với hiệu ứng Hào quang khiến cho khán giả phải quyết định ra rạp xem, phim Trấn Thành đã không làm khán giả thất vọng khi Nhà bà Nữ lại tiếp tục là một sản phẩm rất đời, rất dung dị và gần gũi. Từ đó, có thể dễ dàng nhận thấy khán giả sẽ truyển tai nhau về sản phẩm rất nhiều về sản phẩm. Chính điều này sẽ dẫn đến việc người chưa xem sẽ dễ có cảm giác mình bỏ lỡ một bộ phim hay và quyết định đi xem.

Ngốc - Kiến Thức Dạo